Blog Detay
Karat Nedir ve Önemi Nedir?

Karat Nedir ve Önemi Nedir?

Kuyumculuk dünyasında karat nedir sorusunun aslında iki farklı yanıtı bulunur. İlk anlamıyla karat (ct), pırlanta ve değerli taşların ağırlık ölçü birimidir; 1 karat 200 miligrama eşittir. İkinci anlamıyla ise karat veya ayar (K), altının saflık derecesini gösteren bir ölçüttür. 24 karat saf altını ifade ederken, 18K ya da 14K gibi değerler altının ne kadar saf olduğunu ortaya koyar.

Bu iki farklı tanım, kuyumculukta değer, dayanıklılık, fiyatlandırma ve kullanım senaryolarını doğrudan etkiler. Pırlanta seçerken taşın ağırlığı kadar kesim, renk ve berraklık da önemlidir; altın takı alırken ise saflık ile dayanıklılık arasında denge kurulmalıdır. Yanlış tercih hem bütçenizi zorlar hem de uzun vadede memnuniyetsizlik yaratabilir.

Bu kapsamlı rehberde, pırlanta ve değerli taşlarda karat ölçüsünün (ct) 4C sistemi içindeki yerini, altında ayar (K) kavramını, ölçüm ve doğrulama yöntemlerini, satın alma stratejilerini, terim sözlüğünü ve sıkça yapılan hataları ele alacağız. Amacımız, Zaman Kuyumculuk olarak müşterilerimize bilinçli ve güvenli alışveriş için ihtiyaç duydukları tüm bilgiyi sunmak.

Karatın İki Anlamı: Taş Ağırlığı (ct) ve Altın Ayarı (K/Ayar)

Kuyumculukta “karat” kelimesinin iki farklı anlam taşıması, alışveriş yapanlar arasında en sık karıştırılan konulardan biridir. Pırlanta ve diğer değerli taşlar için karat bir ağırlık birimi olarak kullanılır ve “ct” kısaltmasıyla gösterilir. Bu ölçü, taşın fiziksel kütlesini ifade eder ve 1 karat tam olarak 200 miligrama eşittir. Altın için ise karat veya ayar, metalin saflık yüzdesini belirtir ve “K” ya da “kt” harfleriyle sembolize edilir. 24 karat, %100 saf altın anlamına gelirken, 18K altın %75 oranında saf altın içerir.

Bu iki farklı ölçü sisteminin sembolleri ve terimleri bazen karışabilir. Örneğin, bir mücevher açıklamasında “1.5 ct pırlanta, 18K beyaz altın” ifadesi geçiyorsa, burada ct pırlantanın ağırlığını, K ise altın montürün saflık derecesini gösterir. İki sistemin birbiriyle hiçbir matematiksel ilişkisi yoktur; biri kütle, diğeri orandır. Milliayar (‰) ve fineness gibi kavramlar da altın saflığını ifade eden alternatif terimlerdir; 18 karat altın 750‰ olarak da damgalanır.

Aşağıdaki alt başlıklarda, her iki anlamı detaylandırarak karat kavramının pırlanta ve altın için nasıl farklılaştığını, hangi durumlarda hangi terimin kullanıldığını ve bunların alım kararınızı nasıl etkilediğini inceleyeceğiz.

Pırlanta ve Değerli Taşlarda Karat (ct)

Pırlanta ve renkli taşlarda karat, ağırlığın hassas bir ölçüsüdür. 1 ct = 200 mg standart tanımı tüm dünyada geçerlidir ve bu ölçü ondalık kesirlere kadar detaylandırılır; örneğin 0.75 ct veya 1.25 ct gibi. Sektörde ayrıca “puan” sistemi de kullanılır: 1 karat 100 puana eşittir, dolayısıyla 0.50 ct taş “50 puan” olarak ifade edilir. Bu terminoloji özellikle küçük taşlarda ve yan taşlı tasarımlarda yaygındır.

Önemli bir nokta, ağırlık ile boyut (milimetre cinsinden çap ve derinlik) arasındaki ilişkinin doğrusal olmayışıdır. Aynı karattaki iki pırlanta, kesim kalitesi ve derinlik oranlarına bağlı olarak farklı büyüklüklerde görünebilir. Örneğin, derin kesimli bir 1.00 ct taş, yüzeyi dar olduğu için 0.90 ct’lik ideal kesimli bir taştan daha küçük görünebilir. Bu nedenle, sadece karat değerine bakarak taşın görsel büyüklüğü hakkında kesin yargıya varmak yanıltıcıdır.

Sertifikalı pırlantalar, laboratuvar koşullarında hassas terazilerle tartılır ve sertifikada çoğunlukla iki ondalık, bazı çıktılarda üç ondalık görülebilir. Ancak ticari işlemlerde genellikle iki ondalık basamak yeterlidir. Tolerans marjları çok düşüktür; GIA gibi kurumlar ±0.01 ct hassasiyetle çalışır, bu da fiyatlandırmada güvenilirlik sağlar.

Altında Karat/Ayar (K)

Altın takılarda karat veya ayar, metalin ne kadarının saf altın, ne kadarının başka metallerden oluşan alaşım olduğunu gösterir. Saf altın (24K) %100 oranında altındır, ancak yumuşak olduğu için takı yapımında nadiren kullanılır. Yaygın kullanılan ayarlar şunlardır:

  • 24K: %100 saf altın (999‰)
  • 22K: %91.6 altın, %8.4 alaşım (916‰)
  • 18K: %75 altın, %25 alaşım (750‰)
  • 14K: %58.5 altın, %41.5 alaşım (585‰)

Milliayar (‰) sisteminde, 1000 birim altın içinde kaç birim saf altın olduğu belirtilir; bu da damgalarda sıklıkla kullanılan bir standarttır. Türkiye’de “ayar” terimi daha yaygındır ve 24 ayar, 18 ayar gibi ifadeler günlük dilde karşılık bulur.

“K” veya “kt” harflerinin pırlanta karatı için kullanılan “ct” ile karışmaması önemlidir. Altın saflığı için K/kt, taş ağırlığı için ct kullanılır. Alışveriş yaparken ürün etiketinde her iki bilginin de açıkça belirtilmesi, şeffaflık ve müşteri güvenliği açısından kritiktir. Zaman Kuyumculuk olarak, tüm ürünlerimizde hem altın ayarını hem de taş karatını net biçimde paylaşıyoruz.

4C İçinde Carat’ın Yeri

Pırlantanın değerini belirleyen dört temel faktör, “4C” olarak bilinir: Cut (kesim), Color (renk), Clarity (berraklık) ve Carat (karat). Karat, bu sistemin en somut ve ölçülebilir bileşenidir, ancak tek başına pırlantanın kalitesini belirlemez. Bir pırlanta yüksek karatta olsa bile kesimi kötüyse ışığı doğru yansıtmaz ve sönük görünür; düşük karatlı bir taş mükemmel kesim ve yüksek berraklıkla çok daha etkileyici olabilir.

Piyasada karat artışı genellikle fiyatta üstel bir artışa yol açar; çünkü büyük, kaliteli pırlantalar doğada daha nadirdir. Örneğin, 1.00 ct taş, iki adet 0.50 ct taşın toplam fiyatından çok daha pahalıdır. Bu “nadirlik primi” nedeniyle, 0.90 ct ile 1.00 ct arasında küçük bir ağırlık farkı bile belirgin fiyat sıçramalarına neden olabilir. Alıcılar için strateji, görsel algıyı koruyarak eşik altı karatlara yönelmek ve böylece bütçeyi optimize etmektir.

Aşağıdaki alt başlıklarda, karat değerinin Cut/Color/Clarity ile nasıl etkileştiğini, boyut ve fiyatlandırmaya etkisini, sertifika notasyonlarını ve doğal ile laboratuvar pırlantası arasındaki farkları detaylandıracağız.

4C’nin Bir Bileşeni Olarak Carat

Pırlanta seçiminde dengeli bir yaklaşım için dört C’nin hepsinin birlikte değerlendirilmesi gerekir. Karat ağırlığı, taşın fiziksel büyüklüğünü etkiler, ancak görsel performansın temel belirleyicisi kesim kalitesidir. İdeal kesimli bir pırlanta, ışığı doğru açılarla yansıtarak maksimum ışıltı (brilliance) ve ateş (fire) sergiler. Derin veya sığ kesimli bir taş, aynı karatta bile ışık kaybına uğrar ve mat görünür.

Renk (Color) ve berraklık (Clarity) de karat ile etkileşim içindedir. Büyük karatlarda renk tonları ve iç kusurlar daha belirgin hale gelir; bu nedenle yüksek karat tercih ederken renk ve berraklık skalasında da daha üst segmentlere yönelmek mantıklıdır. Örneğin, 0.50 ct bir taşta H rengi ve SI1 berraklığı gözle fark edilmezken, 2.00 ct taşta aynı özellikler belirginleşebilir.

Pratikte, daha iyi kesim + biraz düşük karat stratejisi, aynı bütçe ile daha ışıltılı bir görünüm sağlayabilir. Zaman Kuyumculuk olarak müşterilerimize, sadece karat değerine odaklanmak yerine dört C’nin dengeli kombinasyonunu öneriyoruz; böylece hem estetik hem de yatırım değeri maksimize edilir.

Karat ve Boyut: mm, “Spread”, Taş Derinliği

Bir pırlantanın karat ağırlığı ile milimetre cinsinden çapı arasındaki ilişki, kesim oranlarına bağlıdır. Standart round brilliant kesimde 1.00 ct pırlanta yaklaşık 6.5 mm çapında olmalıdır. Ancak aynı ağırlıkta bir taş, derin kesilmişse çapı 6.2 mm, sığ kesilmişse 6.8 mm olabilir. Bu fark, yüzüğü takan kişiye ve izleyenlere farklı boyut algısı verir.

“Spread” terimi, bir pırlantanın ağırlığına göre daha geniş yüzeye sahip görünmesi anlamına gelir. Hafif sığ kesimli taşlar spread etkisi gösterebilir, ancak bu durumda ışık performansı zarar görebilir; pavilyon (alt kısım) yeterince derin değilse ışık taş altından kaçar. Derin taşlar ise karattan ödün vermeden daha küçük görünür, çünkü ağırlığın çoğu pavilyonda gizlidir.

Taş satın alırken sadece karat değerine değil, sertifikadaki tablo çapı, kuşak kalınlığı ve pavilyon açısı gibi mm ölçülerine de bakmak gerekir. Zaman Kuyumculuk ürün sayfalarında bu detayları paylaşarak, müşterilerimizin hem ağırlık hem boyut bakımından doğru beklenti kurmasını sağlıyoruz.

Psikolojik Eşikler ve Popüler Aralıklar

Pırlanta pazarında bazı karat değerleri psikolojik eşikler oluşturur: 0.25, 0.50, 0.70, 1.00, 1.50 ve 2.00 ct gibi yuvarlak sayılar, alıcılar için sembolik öneme sahiptir. Bu eşiklerde fiyatlar sert şekilde artar; çünkü tüketici talebi bu noktalarda yoğunlaşır ve 1.00 ct “tam karat” ifadesi özellikle cazip bulunur.

Ancak 0.95 ct ile 1.00 ct arasında görsel fark pratikte fark edilemezken, fiyat farkı %10-15’e kadar çıkabilir. Benzer şekilde, 0.48 ct taş 0.50 ct’den çok daha uygun fiyatlıdır, oysa montürde neredeyse aynı görünür. Eşik altı alternatifleri tercih etmek, bütçe optimizasyonu için akıllıca bir stratejidir.

Popüler aralıklar kültürel ve bölgesel tercihlere göre değişir. Türkiye’de 0.50–1.00 ct arası nişan yüzükleri yaygınken, bazı pazarlarda 1.50 ct ve üzeri “prestij” kategorisindedir. Zaman Kuyumculuk olarak, müşterilerimize eşik altı seçenekleri de sunarak hem fiyat hem performans dengesi kurmalarına yardımcı oluyoruz.

Fiyatlandırma ve “Breakpoint” Etkileri

Pırlanta fiyatlandırması, karat başına birim fiyat üzerinden yapılır, ancak bu oran doğrusal değildir. Karat arttıkça birim fiyat da yükselir; çünkü büyük, temiz pırlantalar doğada çok daha nadirdir. karat arttıkça karat başı fiyat da yükselir; artış doğrusal değildir

“Breakpoint” etkisi, psikolojik eşiklerde ortaya çıkar. 0.99 ct ile 1.00 ct arasında fiziksel fark minimumdur, ama fiyat skalasında bir sıçrama vardır. Satıcılar 1.00 ct ve üzeri taşlar için prim talep eder; bu nedenle 0.95 ct civarı taşlar hem görsel hem bütçe açısından akıllı tercihlerdir.

Pazarlık ve paylaşım ipuçları: Eğer tam eşik karatlarında (1.00, 1.50 vb.) esnek değilseniz, bütçenizi gereksiz yere zorlayabilirsiniz. Kuyumcunuzla açık iletişim kurarak, 0.97–0.98 ct gibi “eşiğe yakın” seçenekleri değerlendirin. Zaman Kuyumculuk uzman ekibimiz, bu tür alternatifleri şeffaf biçimde sunarak müşteri memnuniyetini ön planda tutar.

CTW/TKA vs Merkez Taş Karatı

Çok taşlı tasarımlarda—özellikle halo montürler, pavé bantlar veya üç taşlı (trilogy) yüzüklerde—“CTW” (Carat Total Weight) veya Türkçe “TKA” (Toplam Karat Ağırlığı) terimi kullanılır. Bu ifade, merkez pırlanta ile tüm yan taşların toplam ağırlığını gösterir. Örneğin, 0.70 ct merkez taşlı, etrafında 0.30 ct yan taş bulunan bir yüzük “1.00 ct CTW” olarak etiketlenir.

Bu terminoloji, tüketiciler tarafından bazen yanlış anlaşılır; “1.00 ct” ifadesini görenler, merkez taşın bu karatta olduğunu sanabilir. Oysa merkez taş çok daha küçük olabilir ve toplam ağırlık yan taşlarla tamamlanmış olabilir. Satın alma öncesinde mutlaka “merkez taş karatı nedir?” sorusunu sormalısınız.

Yan taşların kararı verilirken etkisi: Halo tasarım, küçük bir merkez taşı görsel olarak büyütebilir, ancak odak noktası yine de merkez pırlantan olmalıdır. Eğer bütçeniz sınırlıysa, 0.50 ct merkez + 0.20 ct halo kombinasyonu, 0.70 ct tek taştan daha etkileyici görünüm sağlayabilir. Zaman Kuyumculuk ürün sayfalarında hem merkez taş hem CTW bilgisini ayrı ayrı belirterek, tam şeffaflık sunuyoruz.

Sertifika Notasyonu ve Tolerans

Uluslararası sertifikasyon kuruluşları (GIA, IGI, HRD, AGS) pırlantaların karat ağırlığını hassas terazilerle ölçer ve sertifikada en az iki, bazen üç ondalık basamakla raporlar. Örneğin, GIA raporu “1.02 ct” veya “0.504 ct” gibi değerler içerir. Bu hassasiyet, fiyatlandırmada tutarlılık sağlar ve alıcıya güvence verir.

Yuvarlama kuralları: Eğer taş 1.004 ct ise bazı laboratuvarlar bunu 1.00 ct olarak yuvarlar; 1.005 ct ise 1.01 ct yazılabilir. Tolerans marjları çok düşüktür (±0.01 ct gibi), ancak eşik yakınlarında bile küçük farkların fiyata yansıması önemlidir. Alıcılar, sertifikadaki tam ağırlık bilgisine dikkat etmeli ve satıcının “yaklaşık 1 karat” gibi belirsiz ifadeler kullanmasından kaçınmalıdır.

Sertifikada ayrıca taşın boyutları (mm), girdle kalınlığı, tablo yüzdesi gibi veriler de yer alır. Bunlar, karat ağırlığının yüzey alanına nasıl dağıldığını anlamak için kritiktir. Zaman Kuyumculuk olarak, sattığımız her sertifikalı pırlantanın raporunu müşterimizle paylaşıyor ve online doğrulama linklerini sağlıyoruz.

Doğal vs Laboratuvar Pırlantada Karat

Laboratuvarda üretilen (lab-grown) pırlantalar, kimyasal ve fiziksel olarak doğal pırlantayla aynıdır; aynı karbon kristal yapısına, sertliğe ve ışık kırılma özelliklerine sahiptir. Dolayısıyla karat ağırlığı her iki türde de aynı şekilde ölçülür: 1 ct = 200 mg. Ancak pazar algısı ve fiyatlandırma ciddi şekilde farklılaşır.

Aynı karat, renk, berraklık ve kesim özellikleriyle laboratuvar pırlantası, doğal pırlantadan %30-50 daha ucuz olabilir. Bu fiyat farkı, nadir bulunan doğal taşların “yatırım değeri” ile ilişkilidir; ikinci el piyasada doğal pırlantalar daha likit kabul edilir. Laboratuvar pırlantaları ise ekolojik ve etik açıdan avantajlı görülür; madencilik ayak izi taşımaz.

Sertifikasyon notları: GIA, laboratuvar pırlantalarına ayrı rapor düzenler ve “laboratory-grown” ibaresini ekler. Lazer inskripsiyon ile sertifika numarası taşın kuşağına işlenebilir. Alıcılar, hangi türü tercih ederlerse etsinler, karat bilgisinin doğruluğundan emin olmalı ve sertifikayı mutlaka talep etmelidir. Zaman Kuyumculuk, hem doğal hem laboratuvar seçeneklerinde şeffaf bilgilendirme politikasıyla hizmet verir.

Altında Karat (K) ve Ayar

Altın takılarda ayar veya karat (K), metalin saflığını ifade eder; ancak bu saflık dayanıklılık, renk ve kullanım rahatlığı ile ters orantılıdır. Saf altın (24K) yumuşak, parlak sarı renkte ve kolayca deforme olabilen bir metaldir; günlük kullanımda çabuk çizilir, ezilir ve şekil kaybeder. Bu nedenle kuyumcular, altına gümüş, bakır, paladyum veya nikel gibi metaller ekleyerek alaşımlar oluşturur; böylece takı hem dayanıklı hem de farklı renk seçenekleriyle üretilebilir.

Kullanım senaryoları, ayar tercihini doğrudan etkiler. Nişan veya alyans yüzükleri gibi sürekli takılan parçalarda 14K veya 18K tercih edilir; çünkü daha sert alaşım taşları güvenle tutar ve günlük aşınmaya dirençlidir. Bilezik, kolye veya küpe gibi daha az strese maruz kalan parçalarda ise 18K veya 22K estetik açıdan daha tatmin edici olabilir.

Aşağıdaki alt başlıklarda, farklı ayar seviyelerini, alaşım elementlerini, renk varyasyonlarını, kullanıma göre seçim stratejilerini ve alerji-cilt duyarlılığı konularını detaylandıracağız.

24K–22K–18K–14K Karşılaştırması

Her ayar seviyesi, altın saflığı ile alaşım oranı arasında farklı bir denge kurar. İşte yaygın ayarların saflık yüzdeleri ve milliayar (‰) karşılıkları:

  • 24K (999‰): %99.9 saf altın; en yumuşak, en parlak sarı, işçilik zor, günlük kullanıma uygun değil. Genellikle yatırım külçesi veya özel günlerde takılan ağır ziynet eşyalarında kullanılır.
  • 22K (916‰): %91.6 altın, %8.4 alaşım; hâlâ oldukça yumuşak, derin sarı ton. Türkiye’de geleneksel ziynet altınlarında (bilezik, kelepçe) yaygın; günlük kullanımda dikkat gerektirir.
  • 18K (750‰): %75 altın, %25 alaşım; dayanıklılık-estetik dengesi çok iyi, yüksek kalite algısı, lüks takı segmentinde standart.
  • 14K (585‰): %58.5 altın, %41.5 alaşım; en dayanıklı, çizilmeye karşı dirençli, günlük kullanım için ideal, daha soluk ton ancak uzun ömürlü.

Yumuşaklık ve işçilik ilişkisi: 24K ve 22K altın, atölyede hassas şekillendirme gerektirir; ince prong (pençe) veya mikro pavé gibi detaylı işçiliklerde form stabilitesi zayıftır. 18K ve 14K ise daha sert olduğu için karmaşık tasarımlara ve taş tutmaya uygundur. Zaman Kuyumculuk atölyemiz, müşteri tercihine göre tüm ayar seçeneklerini sunarak hem estetik hem fonksiyonel çözümler üretir.

Alaşım Elementleri ve Etkileri

Altına eklenen metaller, alaşımın rengini, sertliğini ve işlenebilirliğini belirler. Yaygın alaşım elementleri şunlardır:

  • Bakır (Cu): Sertlik artırır, sarı-kırmızı ton katar; rose altın elde etmek için bakır oranı yükseltilir. 14K rose altında %40 civarı bakır olabilir.
  • Gümüş (Ag): Rengi açar, sarı-yeşilimsi ton verebilir; 18K sarı altında %10-15 gümüş kullanılabilir.
  • Paladyum (Pd): Beyaz altın için kritik; platin benzeri beyazlık sağlar, pahalı bir elementtir, nikel yerine tercih edilir.
  • Nikel (Ni): Eski beyaz altın alaşımlarında yaygın, sert ve ucuz ancak alerjik reaksiyon riski taşır; modern standartlarda kullanımı azalıyor.
  • Çinko (Zn) ve diğer eser metaller: Akışkanlık ve döküm kalitesi için küçük oranlarda eklenir.

Nikel ve hassas ciltler için not: Nikel alerjisi (kontakt dermatit) yetişkin nüfusun yaklaşık %10-15’inde görülür. Eğer nikel alerjiniz varsa, paladyum veya platin bazlı beyaz altın tercih edin. Zaman Kuyumculuk ürünlerinde nikelsiz alaşımlara öncelik vererek, tüm müşterilerimize konforlu kullanım sunuyoruz.

Sarı, Beyaz, Rose Altın: Renk & Bakım

Altın rengi, alaşımın içeriğine bağlıdır; saf altın her zaman sarıdır, diğer renkler alaşım sonucu elde edilir.

  • Sarı altın: Altın + gümüş + bakır karışımı; klasik, sıcak ton, her cilt tonuyla uyumlu. 18K sarı altın, 14K’ya göre daha derin sarıdır.
  • Beyaz altın: Altın + paladyum (veya eski formüllerde nikel) + gümüş; doğal hali açık gri-bejdir, üzerine rodaj (rodyum kaplama) yapılarak platin benzeri parlak beyazlık elde edilir. Rodaj zamanla aşınır, 1-3 yılda bir yenileme gerekir.
  • Rose (pembe) altın: Altın + yüksek oranda bakır; romantik, vintage ton, son yıllarda popüler. Bakır oranı ne kadar yüksekse kırmızı ton o kadar belirgindir.

Rodaj ve bakım gerçekleri: Beyaz altın, rodaj olmadan altın tonu taşır; bu nedenle rodaj sürekli bakım gerektirir. Rodaj tabakası çok ince olduğu için (birkaç mikron), günlük kullanımda aşınır, özellikle yüzük gibi sürtünmeye maruz parçalarda. Zaman Kuyumculuk satış sonrası hizmetlerimizde rodaj yenileme desteği sunarak, beyaz altın takılarınızın ilk gün parlaklığını korumasına yardımcı oluyoruz.

Renk tercihi – karat ilişkisi: Düşük ayarlı altında alaşım oranı yüksek olduğu için renk tonu, yüksek ayarlı altından daha soluğa çıkar. 14K sarı altın, 22K’ya göre daha mat ve açık sarıdır. Tercih kişisel olsa da, cilt tonunuz ve gardırobunuzla uyumu göz önünde bulundurmalısınız.

Kullanım Senaryolarına Göre Karat Seçimi

Takı türü ve kullanım sıklığı, ayar kararınızda belirleyici olmalıdır. İşte pratik öneriler:

Nişan ve alyans yüzükleri: 14K veya 18K tercih edilmeli. Yüzükler günlük hayatta en çok strese maruz kalan takılardır; darbeye, neme, kimyasallara sürekli temas eder. 14K dayanıklılığı sayesinde çizilmeye ve deforme olmaya dirençlidir; pırlanta veya değerli taş montürlerinde prong (pençe) güvenliği sağlar. 18K ise premium estetik sunar, ama biraz daha hassas bakım gerektirir.

Bilezik ve kelepçe: 18K veya 22K uygun olabilir; özellikle geleneksel ziynet altınlarında yüksek ayar tercih edilir. Ancak günlük bilezikler için 14K daha pratiktir, çarpma ve ezilme riskine karşı dirençlidir.

Kolye ve zincir: 14K ideal; ince zincirlerin kopma riski vardır, daha sert alaşım bu riski azaltır. 18K kolye estetik açıdan üstündür, ancak ağırlık ve fiyat artışı göz önünde bulundurulmalıdır.

Küpe: 14K veya 18K; küpeler vücuda daha az temas eder, aşınma düşüktür. Beyaz altın küpeler için rodaj yenileme sıklığı daha azdır, çünkü sürtünme minimaldır.

Günlük kullanıma uygunluk ve çizilme direnci: Eğer takıyı her gün takacaksanız ve aktif bir yaşam tarzınız varsa, 14K ayar en mantıklı seçimdir. Zaman Kuyumculuk koleksiyonumuzda, kullanım amacınıza uygun ayar seçeneklerini uzman ekibimizle birlikte değerlendirebilirsiniz.

Alerji ve Cilt Duyarlılığı

Altın takılarda alerji genellikle altından değil, alaşım elementlerinden kaynaklanır. Nikel, en yaygın alerjen metaldir; ciltte kızarıklık, kaşıntı ve döküntüye neden olur. Özellikle beyaz altın alaşımlarında nikel kullanılan eski tasarımlarda bu risk yüksektir.

14K vs 18K tercih mantığı: 14K altında alaşım oranı %41.5 iken 18K’da %25’tir. Eğer alaşımda nikel varsa, 14K’da daha yüksek miktarda nikel olduğundan alerji riski artar. Ancak modern nikelsiz alaşımlarda (paladyum bazlı) bu sorun ortadan kalkar; bu durumda 14K ve 18K arasında alerji farkı kalmaz, tercih dayanıklılık ve bütçeye göre yapılır.

Rodaj ve cilt teması: Beyaz altında yapılan rodaj (rodyum kaplama) aslında bir koruyucu tabaka oluşturur; ciltle temas eden yüzey rodyumdur, altın alaşımı değil. Rodyum hipoalerjik olduğundan, rodajlı beyaz altın genellikle güvenlidir. Ancak rodaj aşındığında altın alaşımı açığa çıkar; o noktada eğer alaşımda nikel varsa alerji belirtileri başlayabilir.

İpuçları:

  • Hassas bir cilde sahipseniz, nikelsiz (paladyum veya platin bazlı) beyaz altın talep edin.
  • Altın ayar yerine alaşım içeriğini sorun; satıcınız alaşım formülünü paylaşmalıdır.
  • Zaman Kuyumculuk olarak, tüm koleksiyonumuzda nikelsiz alaşımlar kullanıyor ve sertifika/imalat belgelerini şeffaf şekilde sunuyoruz.

Karatın Değer, Dayanıklılık ve Kullanım Açısından Önemi

Hem pırlanta karat (ct) hem de altın ayarı (K), satın aldığınız mücevherin uzun vadeli değerini, günlük kullanımdaki konforunu ve bakım maliyetlerini doğrudan etkiler. Yüksek karat pırlanta, nadirlik nedeniyle daha yüksek birim fiyata sahip olsa da, ikinci el piyasada da daha kolay alıcı bulur. Altın ayarı ise saflık ile dayanıklılık arasında denge kurar; 24K altın en değerli kabul edilse de, 14K veya 18K takılar günlük hayatta çok daha az bakım gerektirir ve form stabilitesi üstündür.

Karatın kullanım maliyetine etkisi: Yüksek karat pırlantalar ve yüksek ayar altınlar, başlangıç fiyatı yüksek olmasının yanı sıra sigorta primi, eksper değerleme ve özel bakım gereksinimleri ile ek maliyet yaratabilir. Öte yandan, iyi seçilmiş orta segment bir kombinasyon (örneğin 0.70 ct pırlanta + 18K montür), uzun vadede tatmin edici hem estetik hem ekonomi sunar.

Aşağıdaki alt başlıklarda, günlük kullanım ve bakım ipuçlarını, değer koruma ve likidite konularını, sigorta ve eksper raporu gereksinimlerini inceleyeceğiz.

Günlük Kullanım ve Bakım

Pırlanta ve altın takıların günlük kullanımda en çok maruz kaldığı riskler, eğilme, çarpma, çizilme ve kimyasal temasıdır. Karat ağırlığı ve ayar seçimi, bu risklere karşı direnci belirler.

Pırlantada: Büyük karat taşlar daha ağır olduğundan, ince prong montürlerde sallantı riski artar. Düzenli olarak pençelerin sıkılığını kontrol ettirmek gerekir; aksi halde taş düşebilir. Kesim kalitesi de önemlidir; ince girdle (kuşak) veya sivri culet (tepe ucu) kolayca kırılabilir. Günlük temizlik için yumuşak fırça ve sabunlu su yeterlidir; ultrasonik temizleyiciler, çatlak riski taşıyan taşlarda kullanılmamalıdır.

Altında: Düşük ayar (14K) daha sert olduğundan çizilmeye dirençlidir, ancak yine de diğer metallerle (örneğin paslanmaz çelik saat kasası) sürtünmede mat olabilir. Yüksek ayar (22K, 24K) altın kolayca ezilir ve deforme olur; bu tür takıları spor, temizlik veya ağır işlerde çıkarmalısınız. Beyaz altında rodaj aşınmasını yavaşlatmak için, takıyı cilt kremlerinden ve parfümlerden uzak tutun; kimyasallar rodajı hızla tahrip eder.

Periyodik bakım ve kontrol periyotları: Yılda en az bir kez, kuyumcunuza takınızı götürün; prong kontrolü, temizlik ve gerekirse rodaj yenileme yapılır. Zaman Kuyumculuk müşterilerimize ücretsiz yıllık kontrol hizmeti sunarak, takılarınızın ömrünü uzatıyoruz.

Değer Koruma ve Likidite

Pırlanta karatı ve altın ayarı, takınızın yeniden satış değerini belirleyen temel faktörlerdir. Ancak bu iki kategori farklı mekanizmalarla değer korur.

Pırlanta: Karat artışı, nadirlik primiyle fiyatı üstel şekilde artırır; bu nedenle 1.00 ct ve üzeri sertifikalı pırlantalar ikinci el piyasada daha likit kabul edilir. Ancak sertifika olmadan pırlanta satmak zordur; alıcılar kaliteyi doğrulayamaz. Renk, berraklık ve kesim de ağırlık kadar önemlidir; düşük kalite pırlanta, yüksek karatta bile zor satılır.

Altın: Ayar, doğrudan altın içeriği anlamına gelir; 18K yüzük, 14K’dan daha fazla saf altın içerir, dolayısıyla hurda değeri (meltdown value) daha yüksektir. Ancak takının işçilik değeri, ikinci el satışta nadiren tam olarak karşılanır. Altın fiyatları uluslararası piyasalara bağlı dalgalanır; yükselen altın fiyatları döneminde yüksek ayar takılar daha fazla değer kazanır.

Sertifika ve fatura ile değer tespiti: Pırlantanızı satarken GIA, IGI gibi uluslararası sertifikalar en güçlü referanstır. Fatura, orijinallik ve satın alma tarihini kanıtlar; garanti kapsamı ve vergi iadesi için gereklidir. Zaman Kuyumculuk, her satışta sertifika ve fatura sunarak, müşterilerimizin gelecekteki değer koruma güvencesini sağlıyoruz.

Sigorta ve Eksper Raporu

Değerli mücevherlerinizi sigorta ettirmek, hırsızlık, kayıp veya hasar risklerine karşı akıllıca bir önlemdir. Sigorta poliçesinde yer alması gereken bilgiler şunlardır:

  • Pırlanta için: ct (karat ağırlığı), renk, berraklık, kesim, şekil, mm ölçüler, sertifika numarası, montür tanımı (prong, bezel, halo vb.), fotoğraf.
  • Altın için: Ayar (K), ağırlık (gram), renk (sarı/beyaz/rose), imalat/damga numarası, işçilik tipi.

Eksper raporu, bağımsız bir kuyumcu veya gemolog tarafından hazırlanır ve takının güncel piyasa değerini belirler. Bu rapor, sigorta şirketinin tazminat miktarını hesaplarken dayanak noktasıdır. Periyodik olarak (2-3 yılda bir) eksper raporunu güncellemek önemlidir; çünkü altın ve pırlanta fiyatları değişir, eski rapor yetersiz tazminat anlamına gelebilir.

Fotoğraf ve fatura eşleştirmesi: Sigorta talebinde, faturada belirtilen ürünle elinizde olan ürünün aynı olduğunu kanıtlamalısınız. Yüksek çözünürlüklü fotoğraflar (taşın lazer inskripsiyon numarası, damga detayları) bu eşleştirmede kritiktir. Zaman Kuyumculuk olarak, müşterilerimize detaylı ürün fotoğrafları ve sertifika eşleştirme belgesi sunarak, sigorta süreçlerini kolaylaştırıyoruz.

Ölçüm, Doğrulama ve Damgalama

Güvenli ve bilinçli alışveriş için, karat (ct) ve ayar (K) bilgilerinin doğrulanması şarttır. Piyasada maalesef sahtecilik veya yanlış etiketleme örnekleri görülebilir; bu nedenle alıcı, ölçüm ve doğrulama tekniklerini bilmeli, resmi damga ve sertifika standartlarını tanımalıdır.

Pırlanta karat ölçümünde hassas terazi (0.01 ct hassasiyet) ve gemolojik ekipman kullanılır; mm ölçülerden ağırlık tahmini de mümkündür ancak kesime bağlı olarak ±%10 sapma gösterebilir. Altın ayar tespitinde asit testi (taş testi) veya modern XRF spektrometre cihazları kullanılır; her iki yöntem de avantaj ve sınırlamalar taşır.

Aşağıdaki alt başlıklarda, pırlantada karat ölçüm yöntemlerini, altında ayar tespiti tekniklerini, Türkiye’deki damga/milliayar uygulamalarını ve sahtecilik tuzaklarını ele alacağız.

Pırlantada Karat Ölçümü

Pırlanta ağırlığı, gemolojik hassas terazilerle 0.001 gram (0.005 ct) veya 0.01 ct hassasiyetle ölçülür. Profesyonel laboratuvarlar (GIA, IGI), iklim kontrollü ortamlarda kalibre edilmiş cihazlar kullanır ve ölçümü birkaç kez tekrarlar.

Kuyumcularda kullanılan dijital teraziler, genellikle 0.01 ct hassasiyet sunar; bu, ticari işlemler için yeterlidir. Alıcı olarak, satın alma anında taşın kendi gözünüz önünde tartılmasını talep edebilirsiniz; bu, şeffaflık ve güven açısından önemlidir.

mm’den ağırlık tahmini: Round brilliant pırlantalar için çap (mm) ve derinlik oranları bilindiğinde, formülle ağırlık tahmin edilebilir: Karat ≈ (çap)² × derinlik × 0.0061. Örneğin, 6.5 mm çapında, 4.0 mm derinliğinde bir taş yaklaşık 1.03 ct ağırlığındadır. Ancak bu formül, kesimin ideal olduğunu varsayar; derin veya sığ kesimde sapma olur.

Şekle göre hesaplama: Oval, emerald, cushion gibi fantezi kesimler için farklı formüller vardır. Toleranslar %5-10 arasında değişebilir; bu nedenle mm’ye dayalı tahmin, kesin karat ölçümünün yerini tutmaz. Zaman Kuyumculuk, tüm ürünlerinde hem ct hem mm bilgilerini paylaşarak, müşterilerimize tam bilgi sunuyoruz.

Altında Ayar Tespiti

Altının ayarını doğrulamak için iki yaygın yöntem vardır: asit testi (taş testi) ve XRF spektrometre analizi.

Asit testi: Geleneksel yöntem; farklı konsantrasyonlarda asitlerle altının reaksiyonu gözlenir. Örneğin, 14K asidi 14K altını çözmez ama daha düşük ayarı çözer. Test sırasında takıdan küçük bir parça dosyayla kazınır ve asit damlatılır. Avantajı ucuz ve hızlı; dezavantajı yüzeysel olması ve hafif hasar bırakması.

XRF spektrometre: Modern, tahribatsız yöntem; X-ışını floresansı ile metalin elementel kompozisyonunu ölçer. Cihaz, altın, gümüş, bakır, paladyum gibi elementlerin oranını %0.1 hassasiyetle verir. Avantajı kesin sonuç ve hasar vermemesi; dezavantajı pahalı ekipman gerektirmesi.

Hangisi ne zaman? Hızlı kontrolde asit testi yeterlidir; ancak değerli parçalarda veya sınır durumlarında (örneğin 17.5K mı 18K mı?) XRF tercih edilmelidir. Ayrıca kaplama veya yaldızlı ürünlerde asit testi yanıltıcı olabilir; sadece yüzeyi test eder, içeriği göstermez.

Atölye/imalat damgası ve sorumluluk: Türkiye’de üretilen altın takılarda, imalatçının sorumluluğunda ayar damgası vurulur. Damgada ayar (örneğin 18K veya 750) ve üretici kodu yer alır. Bu damga, yasal sorumluluk taşır; yanlış damga cezai yaptırıma tabidir. Zaman Kuyumculuk ürünlerinde, tüm ayar damgaları uluslararası standartlara uygun şekilde işlenir ve belgelerle desteklenir.

Türkiye’de Damga/Milliayar Uygulamaları

Türkiye’de altın ve kıymetli maden takıları, Damga Yönetmeliği kapsamında ayar damgası taşımalıdır. Resmî işaretler şunları içerir:

  • Ayar damgası: 24K, 22K, 18K, 14K gibi karat değeri veya 999, 916, 750, 585 gibi milliayar (‰) ifadesi. Milliayar, 1000 birim içinde saf altın miktarını gösterir; 750‰ = 18K.
  • İmalatçı kodu: Her kayıtlı kuyumcu/imalatçı, kendine özel bir kod alır; damgada bu kod yer alır.
  • Damga yeri: Yüzüklerde genellikle iç bantın yan tarafı, kolye ve bilezikte kilit yakını, küpelerde gövde arkası tercih edilir.

Okuma rehberi: Damgayı okumak için büyüteç kullanın; küçük puntolarla yazılmış olabilir. Örneğin “750 XYZ123” ifadesi, 18K altın ve XYZ123 kodlu imalatçı anlamına gelir. Bazı eski takılarda sadece “18” yazabilir, bu da 18 ayar demektir.

Tüketicinin yerinde kontrol checklist’i:

  • Damga var mı? Yoksa, satıcıya neden olmadığını sorun.
  • Damga okunaklı mı? Silik veya bulanık damga, yeniden basılmış veya sahte olabilir.
  • İmalatçı kodu var mı? Olmayan damgalar güvenilir değildir.
  • Fatura ile damga eşleşiyor mu? Faturada 18K yazıyorsa, damga 750 olmalı.
  • Zaman Kuyumculuk mağazalarımızda, müşterilerimize damga okuma konusunda yardımcı oluyor ve tüm ürünlerimizde resmî damgalama garantisi veriyoruz.

Sahtecilik ve Yanlış Anlama Örnekleri

Kuyumculukta karat ve ayar konusunda sıkça karşılaşılan aldatmacalar ve yanlış anlamalar şunlardır:

CTW’nin tek taş sanılması: “1.00 ct pırlanta yüzük” ilanında CTW (toplam karat ağırlığı) olduğu belirtilmezse, alıcı merkez taşın 1.00 ct olduğunu sanabilir. Oysa 0.50 ct merkez + 0.50 ct yan taşlar toplamı 1.00 ct olabilir. Satın almadan önce “merkez taş kaç karat?” diye sorun.

Boş kasanın ağırlığı: Bazı satıcılar, altın ağırlığını montür (kasa) + taş birlikte tartar ve “10 gram 18K altın” der; oysa taşın ağırlığı bu toplamda sayılmaz, sadece altın kısmı ayar taşır. Net altın ağırlığını talep edin.

"ct"–“K/kt” karışıklıkları: İngilizce metinlerde “carat” hem taş ağırlığı (ct) hem altın saflığı (K) için kullanılır, ancak semboller farklıdır. Türkçede “karat” kelimesi her ikisi için de geçer, bu nedenle bağlamı anlamak önemlidir. “18 karat altın” derken ayardan, “1 karat pırlanta” derken ağırlıktan bahsedilir.

Kaplama/yaldız: Pirinç veya gümüş üzerine altın kaplama yapılmış ürünler, bazen “18K” olarak yanlış etiketlenir. Kaplama kalınlığı sadece birkaç mikron olduğundan, takı aslında düşük değerlidir. Kaplamada damga yasaktır; eğer damga varsa, takının tamamı o ayardan olmalıdır.

Sertifika sahteciliği: Nadir de olsa, sahte GIA veya IGI sertifikaları dolaşabilir. Sertifika numarasını, kurumun resmi web sitesinden mutlaka doğrulayın; rapor detayları eşleşmeli. Zaman Kuyumculuk, tüm sertifikalarımızı online doğrulama linkleriyle birlikte sunarak, sahteciliğe karşı tam güvence veriyoruz.

Satın Alma Rehberi: Bütçe, Estetik ve Dayanıklılık Dengesini Kurmak

Pırlanta ve altın takı satın alırken, bütçenizi sadece karat veya ayar üzerine odaklamak yerine, performans (ışıltı, dayanıklılık), montür kalitesi ve kişisel estetik tercihiniz arasında dengeli dağıtmak akıllıca bir yaklaşımdır. Örneğin, aynı bütçeyle 1.00 ct orta kesimli bir pırlanta yerine, 0.80 ct mükemmel kesimli taş + daha kaliteli montür tercih etmek, görsel etkiyi artırabilir.

Dayanıklılık–estetik dengesi de önemlidir: Günlük kullanımda 14K altın pratikte daha başarılıyken, özel günlerde takılacak parçalarda 22K’nın derin sarı tonu estetik üstünlük sağlar. Kişisel yaşam tarzınız, hangi kombinasyonun sizin için ideal olduğunu belirler.

Aşağıdaki alt başlıklarda, “iyi kesim + biraz düşük karat” stratejisini, parmak ölçüsü ve montür tipine göre taş seçimini, altında 14K–18K tercih mantığını detaylandıracağız.

“İyi Kesim + Biraz Düşük Karat” Stratejisi

Pırlantada en büyük görsel etkiyi yaratan faktör kesimdir; mükemmel kesimli bir taş, maksimum ışık geri dönüşü (brilliance), renkli ışık patlamaları (fire) ve parıltı (scintillation) sergiler. Orta veya zayıf kesimli taş, yüksek karatta bile mat ve cansız görünür.

Strateji: Bütçenizin %60-70’ini kesim kalitesine ayırın; geriye kalanı karat, renk ve berraklık arasında paylaştırın. Örneğin, 50.000 TL bütçeyle:

  • Seçenek A: 1.00 ct, Good kesim, H renk, SI1 berraklık → Mat görünüm
  • Seçenek B: 0.85 ct, Excellent kesim, G renk, VS2 berraklık → Çok daha parlak, daha az ağırlık ama üstün performans

Fire (ışık dağılımı) ve yüzey alanı dengesi: Excellent kesim, yüzey genişliğini (spread) optimize eder; 0.85 ct ideal kesim, 1.00 ct derin kesimden daha büyük görünebilir. Bu nedenle, sadece karat sayısına bakmak yerine, mm çapını ve kesim notunu birlikte değerlendirin.

Fiyat/Performans örnek senaryoları: Eşik altı karatlarda (0.95 ct yerine 0.88 ct gibi) fiyat avantajı %10-15 olabilir, görsel fark ise fark edilmez. Zaman Kuyumculuk uzmanlarımız, bu tür optimizasyonları müşterilerimizle paylaşarak, bütçenizden maksimum değer almanızı sağlıyoruz.

Parmak Ölçüsü, Profil ve Montür Tipine Göre Karat

Pırlantanın yüzükte nasıl göründüğü, karat ağırlığından çok, parmak ölçüsüne, montür tipine ve taşın profil (yükseklik) ayarına bağlıdır.

Parmak ölçüsü etkisi: İnce parmaklarda 0.50 ct taş bile belirgin görünürken, kalın parmaklarda 1.00 ct taş küçük kalabilir. Genel kural: Parmak ölçüsü ne kadar büyükse, orantılı görünüm için o kadar büyük karat tercih edilmeli. Ancak bu katı bir kural değil, kişisel tercih her zaman önceliklidir.

Prong, bezel, halo etkileri:

  • Prong (pençe): Taşı minimal metalle tutar, maksimum ışık girişi sağlar; taş gerçek boyutunda görünür. 4 veya 6 pençe yaygındır.
  • Bezel (çerçeve): Taşı çepeçevre metal çerçeve sarar; güvenli tutuş, ancak taş biraz küçük görünür. Aktif yaşam tarzı için idealdir.
  • Halo: Merkez taşın etrafına küçük pırlantalar dizilir; 0.50 ct merkez taş, halo ile 0.80 ct gibi görünebilir. Vintage ve maksimalist estetik.

Profilin algıya katkısı: Yüksek profil (high-set), taşı parmaktan kaldırır; ışık alttan da girer, daha parlak görünür ancak takılıp çıkarken zorluk yaratabilir. Alçak profil (low-set), günlük kullanımda pratik ama ışık girişi sınırlıdır.

Günlük takılabilirlik ve bakım: Eğer yüzüğü 7/24 takacaksanız, alçak profil + bezel veya halo montür, taşın korunması açısından avantajlıdır. Yüksek profil + ince prong, özel günler için uygundur. Zaman Kuyumculuk koleksiyonumuzda, farklı montür tipleri ve profil seçenekleri sunarak, yaşam tarzınıza uygun çözümler üretiyoruz.

Altında 14K–18K Tercih Mantığı

Altın ayarı seçiminde 14K ile 18K arasındaki tercih, dayanıklılık, işçilik maliyeti, bakım gereksinimleri ve estetik tercihe bağlıdır.

Dayanıklılık karşılaştırması: 14K altın %41.5 alaşım içerdiği için daha serttir; çizilmeye, ezilmeye ve eğilmeye karşı dirençlidir. Günlük kullanılan yüzük, bilezik gibi parçalarda üstünlüğü vardır. 18K ise %25 alaşım ile daha yumuşaktır; hassas işçiliklerde deforme olma riski biraz daha yüksektir, ancak lüks segmentte tercih edilir.

İşçilik maliyeti: 18K altın, hem hammadde (daha fazla saf altın) hem işçilik (daha hassas işleme gerektirir) açısından pahalıdır. Karmaşık tasarımlarda (mikro pavé, filigran) 14K tercih edilebilir; çünkü form stabilitesi işçiyi rahatlatır.

Bakım maliyeti: Beyaz altında rodaj yenileme her iki ayar için de gereklidir, ancak 18K’da rodaj biraz daha sık aşınabilir (daha yumuşak yüzey). Sarı ve rose altında bakım farkı minimumdür; her ikisi de periyodik parlatma ile yeterlidir.

Alerji ve renk istikrarı: Nikelsiz alaşımlarda her iki ayar da güvenlidir. Renk tonu farkı: 18K sarı altın, 14K’dan daha derin ve zengin sarıdır; 14K biraz daha soluk ve açık ton verir. Eğer klasik, yoğun sarı tercih ediyorsanız 18K idealdir; modern, nötr ton istiyorsanız 14K yeterlidir.

Sonuç: Günlük kullanım + bütçe odaklı → 14K; Prestij + estetik odaklı → 18K. Zaman Kuyumculuk olarak, her iki seçeneği de kaliteli işçilikle sunuyor ve tercih sürecinde müşterilerimize danışmanlık sağlıyoruz.

Zaman Kuyumculuk’ta Şeffaf Bilgilendirme ve Sertifikasyon

Zaman Kuyumculuk olarak, müşterilerimizin bilinçli alışveriş yapması ve uzun vadede memnuniyetini koruması için şeffaflık ilkesini her zaman önceliğimize alıyoruz. Ürün sayfalarımızda, mağazalarımızda ve satış sonrası hizmetlerimizde, karat (ct), ayar (K), milliayar, mm ölçüler, sertifika numaraları ve damga bilgileri eksiksiz paylaşılır.

Şeffaflık sadece bilgi vermekle kalmaz, aynı zamanda güven inşa eder. Müşterilerimiz, satın aldıkları pırlantanın gerçek ağırlığını, altının tam saflığını ve işçiliğin kalitesini bilmek ister; biz de bu bilgileri en net şekilde sunarak, satış sürecini şeffaf ve güvenilir kılıyoruz.

Aşağıdaki alt başlıklarda, ürün sayfasında zorunlu bilgileri, sertifikalı taşların eşleştirme sürecini ve kişiselleştirme/satış sonrası hizmetlerimizi detaylandıracağız.

Ürün Sayfasında Zorunlu Bilgiler

Zaman Kuyumculuk e-ticaret sitemizde ve mağaza etiketlerimizde, her ürün için aşağıdaki bilgiler mutlaka yer alır:

Pırlanta bilgileri:

  • ct (karat ağırlığı): Merkez taş ve CTW ayrı ayrı belirtilir
  • Renk (Color): D-Z skalasında (örneğin G, H)
  • Berraklık (Clarity): FL-I3 skalasında (örneğin VS1, SI2)
  • Kesim (Cut): Excellent, Very Good, Good, Fair, Poor
  • Şekil: Round, Princess, Oval, Emerald vb.
  • mm ölçüler: Çap, derinlik
  • Sertifika numarası: GIA, IGI, HRD rapor kodu

Altın bilgileri:

  • K/Ayar: 14K, 18K, 22K
  • Milliayar (‰): 585, 750, 916
  • Renk: Sarı, beyaz, rose
  • Net altın ağırlığı (gram): Taş hariç
  • Damga ve imalatçı kodu

Montür bilgileri: Prong sayısı, bezel varlığı, halo detayları, parmak ölçüsü uyumluluk tablosu.

Fotoğraf–sertifika–ürün eşleştirmesi: Her sertifikalı pırlanta için, sertifika PDF’i, taşın lazer inskripsiyon (varsa) fotoğrafı ve montajlı haldeki fotoğrafı birlikte sunulur. Böylece müşteri, sertifikadaki taşın tam olarak kendisine ulaşan ürün olduğunu doğrulayabilir. Zaman Kuyumculuk, bu eşleştirme sürecinde %100 doğruluk garantisi verir.

Sertifikalı Taşlar ve Eşleştirme

Uluslararası gemoloji laboratuvarlarından alınan sertifikalar, pırlantanın kimlik belgesidir. Zaman Kuyumculuk, öncelikle GIA (Gemological Institute of America), IGI (International Gemological Institute) ve HRD (Hoge Raad voor Diamant) sertifikalı pırlantalar sunar.

GIA/IGI/HRD kapsamı:

  • GIA: Dünya çapında en prestijli, en sıkı derecelendirme; genellikle daha yüksek fiyatlı taşlarda tercih edilir.
  • IGI: Geniş kabul gören, hızlı raporlama; doğal ve laboratuvar pırlantalarında yaygın.
  • HRD: Avrupa merkezli, özellikle Anvers pırlanta piyasasında güçlü.

Rapor doğrulama: Sertifika numarasını, laboratuvarın resmi web sitesine girerek doğrulayın. GIA için gia.edu/report-check, IGI için igi.org/verify-your-report adresleri kullanılır. Rapor detayları (ct, renk, berraklık, kesim, mm ölçüler) online görüntülenir; fotoğrafla eşleşmelidir.

Seri numarası ve lazer inskripsiyon kontrolü: Birçok sertifikalı pırlantada, raporun numarası lazerle taşın girdle (kuşak) kısmına işlenir. Bu inskripsiyon mikroskopla veya 10x büyüteçle okunabilir; taş ile sertifikanın eşleştiğinin en güçlü kanıtıdır. Zaman Kuyumculuk mağazalarımızda, müşterilerimize bu inskripsiyonu gösteriyoruz; böylece güven tam olarak sağlanır.

Kişiselleştirme ve Satış Sonrası Hizmet

Zaman Kuyumculuk, müşteri memnuniyetini sadece satış anında değil, uzun vadede korumak için kapsamlı hizmetler sunar.

Karat/ayar alternatifleri: Beğendiğiniz bir tasarımı, farklı karat veya ayar seçenekleriyle sipariş edebilirsiniz. Örneğin, katalogda 0.70 ct + 18K olarak gösterilen bir yüzüğü, 0.50 ct + 14K kombinasyonuyla daha uygun fiyata alabiliriz.

Ölçü rehberi: Parmak ölçüsü alma kılavuzu, video yardımları ve mağazalarda ücretsiz ölçü hizmeti sunuyoruz. Yanlış ölçü durumunda, ücretsiz yeniden ölçülendirme garantisi veriyoruz.

Bakım/rodaj hizmeti: Satın aldığınız ürünlere yıllık ücretsiz kontrol, temizlik ve (beyaz altında) rodaj yenileme hizmeti sağlıyoruz. Bu hizmet, takınızın ömrünü uzatır ve ilk gün parlaklığını korur.

Garanti ve yeniden parlatma politikası: Tüm ürünlerimizde en az 2 yıl işçilik garantisi; üretim hatası durumunda değişim veya onarım. Yeniden parlatma (çizik giderme) hizmeti, garanti süresi boyunca ücretsiz, sonrasında sembolik ücretle sunulur. Zaman Kuyumculuk, müşteri memnuniyetini ön planda tutarak, satış sonrası desteği en üst seviyede tutuyor.

Terimler Sözlüğü (Hızlı Referans)

Bu bölümde, blog yazısı boyunca sıkça geçen karat, ayar ve kuyumculuk terimlerinin kısa tanımlarını bulacaksınız. Sözlük, hızlı referans ve anlam netleştirmesi için tasarlanmıştır; her terimin yanında parantez içinde İngilizce karşılığı verilmiştir.

Liste alfabetik düzende değil, kavramsal gruplandırmayla sunulmuştur; önce pırlanta terimleri, sonra altın terimleri, ardından genel kuyumculuk terimleri. Okurken kafanıza takılan bir terimi bu bölümden hızlıca bulabilir, anlamını öğrenebilirsiniz.

Terimler ve Kısa Tanımlar

Karat (ct) (Carat): Pırlanta ve değerli taşların ağırlık ölçü birimi; 1 ct = 200 mg. Aynı kelime altın saflığı için de kullanılır (K), ancak anlamı tamamen farklıdır.

Karat/Ayar (K/kt) (Karat/Fineness): Altının saflık derecesi; 24K = %100 saf altın, 18K = %75 saf altın. Türkçede “ayar” terimi yaygındır.

Puan (Point): 1 karat = 100 puan; 0.50 ct = 50 puan gibi. Küçük taşlarda sıklıkla kullanılan bir terminoloji.

CTW/TKA (Carat Total Weight / Toplam Karat Ağırlığı): Çok taşlı tasarımlarda, merkez + yan taşların toplam ağırlığı. Sadece merkez taş ağırlığı ile karıştırılmamalıdır.

Fineness (‰) (Milliayar): 1000 birim içinde saf altın miktarı; 750‰ = 18K. Damgalarda sıklıkla bu sistemle gösterilir.

Rodaj (Rhodium Plating): Beyaz altın yüzeyine yapılan rodyum kaplama; platin benzeri parlak beyazlık sağlar, zamanla aşınır, yenileme gerektirir.

Spread: Pırlantanın ağırlığına göre daha geniş yüzey alanına sahip görünmesi; genellikle hafif sığ kesim sonucu oluşur.

Breakpoint (Eşik): Pırlanta fiyatlandırmasında psikolojik eşikler; 0.50, 1.00, 1.50 ct gibi yuvarlak sayılarda fiyat sıçramaları.

Girdle (Kuşak): Pırlantanın taç (crown) ile pavilyon (alt kısım) arasındaki en geniş kısmı; lazer inskripsiyon genellikle buraya işlenir.

Table (Tablo): Pırlantanın üst yüzeyindeki en büyük yüzey; ışığın içeri girdiği ana bölgedir.

Culet (Tepe Ucu): Pırlantanın en alt noktası; bazı kesimlerde sivri (pointed), bazılarında küçük yüzey (small culet) olabilir.

Pavilion (Alt Kısım): Pırlantanın girdle’dan aşağıdaki kısmı; ışık bu bölgede yansır ve geri döner.

Crown (Taç): Pırlantanın girdle’dan yukarıdaki kısmı; ışık burada kırılır ve renkli yansımalar oluşur.

Fire (Ateş): Pırlantanın beyaz ışığı renkli spektrumlara ayırarak yansıtması; gökkuşağı parıltıları.

Brilliance (Işıltı): Pırlantanın toplam ışık geri dönüşü; parlak ve canlı görünüm.

Scintillation (Parıltı): Pırlanta hareket ettiğinde ışık noktalarının titreşmesi; dinamik ışıldama.

Bu terimler, Zaman Kuyumculuk uzmanlarıyla konuşurken veya ürün açıklamalarını okurken sıkça karşınıza çıkacaktır. Anlamadığınız bir kavramı sorgulamaktan çekinmeyin; bilinçli alıcı olmak, doğru yatırımın ilk adımıdır.